Ας μη σε πλενέσει όμως ο λογισμός, αδελφέ, λέγοντας σου: "Να που οι Πατέρες λένε «Πιπτ' έγειραι». Δηλαδή όσες φορές πέσεις, σήκω και σώζεσαι".Λοιπόν αυτή είναι η μετάνοια, το να πέφτει κάποιος και πάλι να σηκώνεται, και το να σηκώνεται και πάλι να πέφτει; Πλενεμένη, αδελφέ και κακή εξήγηση είναι αυτή, όπου κάνεις εσύ σε αυτό το ρητό. Διότι οι Πατέρες το είπαν αυτό, για να βγάλουν από τους ανθρώπους τον φόβο της απόγνωσης και όχι για να τους κάνουν να αμαρτάνουν με την ελπίδα της εξομολόγησης και μετάνοιας. Μακριά από μάς! Γι' αυτό λέγει ο Άγιος Ισαάκ.
«Την ανδρίαν ην οι Πατέρες εν ταις θείαις Γραφές αυτών τεθείκασι... περί της μετανοίας, ου χρή ημάς εκλαμβάνειν προς βοήθειαν του αμαρτάνειν... Ίνα γαρ ελπίδα μετανοίας σχώμεν, εμηχανήσαντο υποκλέπτειν εκ της αισθήσεως τον φόβον της απογνώσεως». (Λογ. Ο΄ Σελ. 405).Έπειτα οι Πατέρες είπαν «Πίπτ' έγειραι». Πέσε και σήκω, και όχι σήκω και πέσε, καθώς αντιστρόφως το ερμηνεύεις εσύ. Γιατί πολύ διαφέρει το ένα από το άλλο. ώστε το να πέφτει κάποιος και να σηκώνεται, και έπειτα, αφού σηκωθεί, πάλι να
πέφτει, αυτή ούτε είναι ούτε ονομάζεται μετάνοια, καθώς την ονομάζεις εσύ, αλλά είναι και ονομάζεται από τον Απόστολο Πέτρο, "σκύλος όπου γυρίζει στον εμετό του, και γουρούνι που κυλιέται πάλι στην προηγούμενη λάσπη του". «Κύων επιστρέψας επί το ίδιον εξέραμα, και υς λουσάμενη εις κύλισμα βορβόρου» (Β΄ Πέτρ. 2/β: 22).
Το αληθινό όμως νόημα του «Πίπτ' έγειραι» είναι ότι ο άνθρωπος πρέπει με όλες του τις δυνάμεις να απέχει από την αμαρτία και να φυλάγεται να μην πέσει. Εάν όμως από ασθένεια ανθρώπινη, τύχει και πέσει και όχι με τέλεια προαίρεσή του, πρέπει να μην απελπίζεται, αλλά να σηκώνεται αμέσως και να εξομολογείται και να μετανοεί χωρίς να χάσει καιρό. Επειδή κατά τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος: «Αγγέλων εστί το μη πίπτειν, ίσως ουδέ δυναμένων... ανθρώπων δε το πίπτειν, και θάττον ανίστασθαι οσάκις αν τούτο συμβαίνη» (Λογ. 4/δ΄ περί Υπακοής).
Το αληθινό όμως νόημα του «Πίπτ' έγειραι» είναι ότι ο άνθρωπος πρέπει με όλες του τις δυνάμεις να απέχει από την αμαρτία και να φυλάγεται να μην πέσει. Εάν όμως από ασθένεια ανθρώπινη, τύχει και πέσει και όχι με τέλεια προαίρεσή του, πρέπει να μην απελπίζεται, αλλά να σηκώνεται αμέσως και να εξομολογείται και να μετανοεί χωρίς να χάσει καιρό. Επειδή κατά τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος: «Αγγέλων εστί το μη πίπτειν, ίσως ουδέ δυναμένων... ανθρώπων δε το πίπτειν, και θάττον ανίστασθαι οσάκις αν τούτο συμβαίνη» (Λογ. 4/δ΄ περί Υπακοής).
Tο "πίπτ' έγειραι" πώς εξηγείται
Από το Εξομολογητάριον του Οσίου Πατρός ημών:
Νικοδήμου του Αγιορείτου
Από το Εξομολογητάριον του Οσίου Πατρός ημών:
Νικοδήμου του Αγιορείτου
